Zapraszamy do kontaktu w sprawie zakupu dronów rolniczych do oprysków, takich jak DJI Agras T30, T40, czy też dronów DJI Mavic Multispectral z RTK, czyli dronów do mapowania i z kamerami multispektralnymi, jesteśmy Autoryzowanym Dealerem DJI Agriculture na terenie Polski.

☎ Kuba: 663 944 151

☎ Darek: 519 410 610

✉ Mail: biuro@ironsky.pl

Zapraszamy do przeczytania pierwszej części podobnego artykułu FAQ cz.1. – Drony, a prawo.

(FAQ cz.1) Oprysk dronem rolniczym, a prawo? Jak, kiedy i czym można robić zabiegi agrotechniczne z drona?

Drony Rolnicze – Podstawa Prawna:

(1) ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz. U. z 2020 r. poz. 2097),

(2) rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie rozwiązań technicznych, jakie powinny być zastosowane podczas wykonywania zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego (Dz. U. poz. 504),

(3) rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin (Dz. U. poz. 516),

(4) dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów (Dz. Urz. UE L 309 z 24.11.2009, str. 71, z późn. zm.),

(5) ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2021 r. poz. 2233, 2368, z 2022 r. poz. 88, 258, 855, 1079, 1549, 2185), ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2021 r. poz. 76, z 2022 r. poz. 1370, 2364), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie przyjęcia „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenie wód azotanowymi pochodzącymi ze źródeł rolniczych” tzw. program azotanowy (Dz.U. 2020 poz. 243), rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń w z zakresu ich stosowania (Dz.U. 2019 poz. 1826).

Wymagania i obowiązki związane z wykonywaniem zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego w Polsce, zarówno dla stosujących te środki, jak i dla służb kontrolnych, określają przepisy ustawy o środkach ochrony roślin (1) oraz przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie rozwiązań technicznych, jakie powinny być zastosowane podczas wykonywania zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego (2) i rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin (3).

Powyższe przepisy określają zasady wykonywania zabiegów ochrony roślin z wykorzystaniem sprzętu agrolotniczego, w tym:

• środki ochrony roślin, które nie mogą być stosowane przy użyciu sprzętu agrolotniczego;
• zasady zatwierdzania planów takich zabiegów przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa;
• sposoby ostrzegania o wykonywaniu takich zabiegów osób, które mogłyby być narażone na przypadkowy kontakt ze środkiem ochrony roślin;
• warunki, w jakich zabiegi takie mogą się odbywać, w tym w odniesieniu do warunków atmosferycznych;
• wymagania dotyczące wyposażenia statku powietrznego (w urządzenia wykorzystujące sygnał GPS do naprowadzania statku powietrznego na ścieżkę zabiegu oraz rozpoczęcia i zakończenia oprysku).

W kontekście omawianej sprawy szczególną uwagę należy zwrócić na przepis art. 38 ust. 1 ustawy o środkach ochrony roślin, który stanowi, że:

„środki ochrony roślin mogą być stosowane przy użyciu sprzętu agrolotniczego, jeżeli zwalczanie organizmów szkodliwych nie jest możliwe przy użyciu sprzętu naziemnego lub zastosowanie środków ochrony roślin przy użyciu sprzętu agrolotniczego stwarza mniejsze zagrożenie dla zdrowia ludzi, zwierząt lub dla środowiska niż przy użyciu sprzętu naziemnego”.

Przepis ten stanowi implementację art. 9 ust. 1 dyrektywy 2009/128/WE (4). Z tego powodu zabiegi agrolotnicze w Polsce są wykonywane obecnie tylko i wyłącznie w ochronie lasów – nie ma środków ochrony roślin zarejestrowanych do stosowania sprzętem agrolotniczym w uprawach rolnych.

Natomiast obecnie obowiązujące przepisy dotyczące stosowania nawozów (5) nie odnoszą się bezpośrednio do zasad stosowania nawozów za pomocą dronów i nie zawierają też specjalnych zakazów w tym zakresie. Przy stosowaniu nawozów za pomocą dronów należy jednak pamiętać, że celem nawożenia jest zaspokojenie zapotrzebowania na składniki odżywcze uprawianych roślin poprzez zastosowanie właściwego rodzaju i ilości składników odżywczych dla roślin w oparciu o przewidywany plon, wzrost roślin analizę gleby.

Przy stosowaniu nawozów najważniejsze działania określone zostały m.in. w programie azotanowym i są to:

• wprowadzenie terminów, w których dozwolone jest rolnicze wykorzystanie
• nawozów zawierających w składzie azot,
• ustalenie warunków rolniczego wykorzystania nawozów zawierających w składzie
• azot w pobliżu wód, na terenach o dużym nachyleniu, a także na glebach
• zamarzniętych, zalanych wodą lub przykrytych śniegiem,
• ustalenie sposobu obliczania rocznej dawki nawozów naturalnych zawierającej nie
• więcej niż 170 kgN/ha,
• wprowadzenie obowiązku opracowywania planu nawożenia azotem albo
• stosowania nawozów zawierających w składzie azot w dawkach nie
• przekraczających maksymalnych dawek określonych w programie azotanowym,
• określenie warunków przechowywania nawozów naturalnych i kiszonek oraz
• postępowania z odciekami.

Warto też zaznaczyć, że racjonalne stosowanie nawozów w niektórych przypadkach może wpłynąć na ograniczenie emisji tlenków azotu do atmosfery, przez co przyczynia się do ochrony powietrza oraz ograniczenia strat składników pokarmowych.

Dostajemy od Was wiele ciekawych, nietypowych zapytań w sprawie dronów rolniczych i ich legalnych zastosowań. Wysłaliśmy Nasze i Wasze pytania do ekspertów z Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju wsi. Odnosząc się do poszczególnych pytań Ministerstwo przedstawia, swoje odpowiedzi:

Pytanie 1:

Mam uprawnienia na drona, zgodę prezesa ULC itp. reasumując, aspekt lotniczy mam legalnie załatwiony, chcę zrobić oprysk środkiem chemicznym w obszarze miejskim- chcę pryskać środkiem chemicznym na panele fotowoltaiczne –mogę czy nie mogę? Kto to reguluje? Nie jest to zabieg agrolotniczy, nie wpływam na rośliny.

Ad. 1. Przepisy dotyczące ochrony roślin nie regulują spraw związanych z wykorzystywaniem dronów do oczyszczania środkiem antybrudzącym paneli fotowoltaicznych (kwestia ta pozostaje poza właściwością Ministerstwa).

Pytanie 2:

Jakich środków ochrony roślin można używać z drona? Czy można robić opryski naturalnymi środkami ochrony roślin? – Jeżeli tak to jakimi i na jakiej max wysokości nad wierzchołkami roślin?

Ad. 2. Zabieg przy użyciu drona można przeprowadzić jedynie przy wykorzystaniu środków ochrony roślin, które zostały zarejestrowane do stosowania tą techniką. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 38 ust. 2 cytowanej ustawy: „zabrania się stosowania przy użyciu sprzętu agrolotniczego:

1) środków chwastobójczych;

2) desykantów;

3) środków ochrony roślin zaklasyfikowanych zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1272/2008 do co najmniej jednej z poniższych klas i kategorii zagrożenia:

a) toksyczność ostra kategoria 1, 2 i 3,

b) działanie rakotwórcze kategoria 1A i 1B,

c) działanie mutagenne kategoria 1A i 1B,

d) działanie szkodliwe na rozrodczość kategoria 1A i 1B,

e) działanie toksyczne na narządy docelowe po narażeniu jednorazowym (STOT SE) kategoria 1,

f) działanie toksyczne na narządy docelowe po narażeniu powtarzanym (STOT RE) kategoria 1;

4) środków ochrony roślin bez dodania substancji obciążającej. Szczegółowe zasady stosowania środka ochrony roślin, w tym maksymalną wysokości nad wierzchołkami roślin mogą zostać określone w etykiecie danego preparatu (wysokości tej nie regulują przepisy o środkach ochrony roślin).

Pytanie 3:

Jakie uprawnienia, pozwolenia, zgody, dokumenty potrzebuję (poza uprawnieniami lotniczymi) aby móc stosować zabiegi oprysku i siewu z drona?

Ad. 3. Zgodnie z przepisami o środkach ochrony roślin operator stosujący środki ochrony roślin przy użyciu sprzęto agrolotniczego powinien ukończyć stosowne szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin, lub uzyskać wymagane kompetencje w inny sposób, określony w art. 41 lub 64 cytowanej ustawy, a także spełniać obowiązki określone w art. 38-40 tej samej ustawy.

Pytanie 4:

Czy dron opryskowy będzie musiał być zarejestrowany jako „maszyna rolnicza”?  I czy będą wymagane przeglądy techniczne drona jako maszyny rolniczej ? Czy będzie obowiązywało coś takiego ? Kto i gdzie taki przegląd wykona i dopuści drona do latania ?

Ad. 4. Sprzęt agrolotniczy, w tym montowany na dronach, podlega okresowym badaniom sprawności technicznej (ocena osprzętu służącego do dozowania środków ochrony roślin), o czym mowa w art. 48 ustawy. Rejestry podmiotów wykonujących działalność w zakresie potwierdzania sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin dostępne są na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (w zakładce „Rejestry i ewidencje” w Wojewódzkich Inspektoratach). Natomiast metodyka badania sprzętu agrolotniczego została określona w załączniku nr 6 do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 grudnia2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie potwierdzania sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin (Dz. U. z 2016 r., poz. 924).

Pytanie 5:

Czy sianie z drona (NIE OPRYSK ŚRODKAMICHEMICZNYMI) jest legalny?

Ad. 5. Przepisy dotyczące ochrony roślin i nasiennictwa nie zawierają ograniczeń związanych z wykorzystywaniem drona do siewu nasion.

Pytanie 6:

Czy można robić oprysk nawozami zasilającymi lub rozsiewać nawozy w granulkach (nie chodzi o środku do likwidacji szkodników) – jeżeli tak to na jakiej max wysokości nad wierzchołkami roślin, jeżeli nie wszystkimi to jakimi?

Obowiązujące przepisy dotyczące stosowania nawozów nie odnoszą się bezpośrednio do zasad stosowania nawozów za pomocą dronów i nie zawierają też specjalnych zakazów i nakazów w tym zakresie. Należy jednak pamiętać o wymaganiach cytowanych powyżej przepisów prawa i zaleceniach umieszczanych w etykietach produktów nawozowych.

Pytanie 7:

Czy trzeba mieć szkolenie chemizacyjne, żeby robić oprysk dronem? -Chodzi o zabiegi agrolotnicze.

Ad. 7. Zgodnie z podanymi informacjami w ad. 3.

Pytanie 8:

Zamiast oprysków chemicznych można robić oprysk środkami zasilającymi zawierającymi np. azot, który wiosną wspomaga wzrost roślin – to nie jest oprysk chemiczny do likwidacji pasożytów, grzybów czy innych chorób. Czy takie same obostrzenia dotyczą nawozów zasilających w granulkach – czyli użycia siewnika w dronie, A NIE OPRYSKIWACZA? Nie mówię tu o środkach ochrony roślin a zasilających, wspomagających.

Ad. 8. Zgodnie z podanymi informacjami w ad. 6. Ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin dotyczy wyłącznie zabiegów ochrony roślin.

Pytanie 9:

Opryskiwacze naziemne mają regulację wysokości oprysku, w praktyce ok 1-2 m nad roślinami – dron można użyć w taki sam sposób – czy mimo wszystko regulacje prawne będą mówiły że to zabieg “agrolotniczy”?

Ad. 9. Zasady stosowania środków ochrony roślin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej regulują przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 i ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin, a także akty wykonawcze do tej ustawy. Art. 35 ust. 1 ustawy o środkach ochrony roślin obliguje także stosującego środki ochrony roślin do wykonywania zabiegu w taki sposób, aby „nie stwarzać zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska, w tym przeciwdziałać zniesieniu środków ochrony roślin na obszary i obiekty niebędące celem zabiegu”. Zatem stosując środki sprzętem naziemnym np. przy użyciu opryskiwaczy polowych należy ustawić i kontrolować położenie belki opryskowej. Prowadzenie belki powinno być niezmiennie równoległe do powierzchni ziemi i zachowywać określoną odległość od opryskiwanych roślin – niezmienną na całej szerokości belki. Wysokość belki jest określona przez rzeczywisty kąt natrysku (rozpylania): im jest on większy, tym mniejsza jest jego wysokość nad powierzchnią opryskiwanych roślin. Dla rozpylaczy zamontowanych w opryskiwaczu o kącie rozpylania 110-120 ° (powszechnie używane rozpylacze) optymalna wysokość belki wynosi 50 cm, a nie jak podano ok. 1-2 m nad roślinami. Należy też pamiętać, że w systemach opryskiwania wielkość kropli jest czynnikiem mającym największy wpływ na znoszenie. Omawiane techniki opryskiwania tj. naziemnego i agrolotniczego różną się w tym zakresie znacząco. Zabieg ochrony roślin traktowany jest jako zabieg agrolotniczy z uwagi na rodzaj zastosowanego sprzętu, nie zaś wysokość, na jakiej następuje aplikacja środka ochrony roślin.

Pytanie 10:

Czy stosowanie innych produktów od wymienionych środków chwastobójczych: desykantów, środków ochrony roślin stanowiących szczególne zagrożenie dla zdrowia człowieka, środków ochrony roślin bez dodania substancji obciążającej jest dozwolone?

Ad. 10. Zabieg ochrony roślin przy wykorzystaniu drona można przeprowadzić przy wykorzystaniu środków ochrony roślin innych niż środki, których aplikacja sprzętem agrolotniczym jest zabroniona, jednak tylko wtedy, gdy preparaty te zostały zarejestrowane do stosowania tą techniką.

Pomogłem?

Jeśli tak, to proszę o ⭐⭐⭐⭐⭐ na Facebooku https://www.facebook.com/ironskypl/reviews
Dla ciebie to minuta, dla Nas ważny element biznesu. Dziękuję za Twoją opinię i pomoc!

Masz pytania?

☎ 663 944 151 KUBA Instruktor / ekspert ds. DJI Enterprise

✉ Email: jakub.andraszyk@ironsky.pl

☎ 519 410 610 DAREK Instruktor / ekspert ds. DJI Enterprise

✉ Email: dariusz.wasowicz@ironsky.pl